วันเด็กแห่งชาติ ในประเทศไทย ตรงกับวันที่เสาร์ที่สองของเดือนมกราคมของทุกปี อีกทีมีการอำนวยคำขวัญเด็กโดยนายกรัฐมนตรีไทย โดยวันเด็กแห่งชาตินับเป็นวันหยุดราชการ แต่มิได้มีกำหนดให้หยุดชดเชยในวันทำการวันถัดไป วันเด็กแห่งชาติถูกจัดขึ้นหมายถึงครั้งแรกเมื่อวันที่ 3 ตุลาคม พ.ศ. 2498 ซึ่งในช่วงนั้นกำหนดให้วันจันทร์แรกของเดือนตุลาคมเป็นวันเด็กแห่งชาติ จนกระทั่งมาถึงในปี พ.ศ. 2506 จัดหามามีมติเปลี่ยนแปลงวันเด็กแห่งชาติใหม่เป็นวันเสาร์ที่สองข้าวของเครื่องใช้เดือนมกราคม และเริ่มจัดงานวันเด็กหลังจากที่การเปลี่ยนแปลงมีผลในปี พ.ศ. 2508 เป็นต้นมา
ประวัติวันเด็ก
งานวันเด็กแห่งชาติ ถูกจัดขึ้นครอบครองครั้งแรกตราบวันจันทร์แรกของเดือนตุลาคม พ.ศ. 2498 ตามคำเชิญชวนของนาย วี.เอ็ม. กุลกานี ผู้แทนองค์การสหพันธ์เพื่อสวัสดิภาพเด็กระหว่างประเทศแห่งสหประชาชาติ เพราะว่ามีจุดประสงค์แยกออกประชาชนเห็นความสำคัญและความต้องการของเด็ก อีกทั้งยังเป็นการกระตุ้นให้เด็กนั้นตระหนักถึงบทบาทสำคัญของตนในประเทศ มีการปลูกฝังให้เด็กมีส่วนร่วมในสังคมเพื่อเตรียมพร้อมกับการเป็นกำลังของชาติ ซึ่งรัฐบาลไทยในขณะนั้นได้จัดให้มีคณะกรรมการจัดงานวันเด็กแห่งชาติขึ้นมาชุดหนึ่ง มีหน้าที่ประสานงานกับหน่วยงานต่างๆ ทั้งภาครัฐ รัฐวิสาหกิจ และเอกชน รวมถึงได้มาจัดให้มีการเฉลิมฉลองวันเด็กแห่งชาติทั้งในส่วนกลางและส่วนภูมิภาคอีกด้วย
สำหรับการจัดงานวันเด็กแห่งชาติในแต่ละปีนั้น มีจุดประสงค์เพื่อให้เด็กทั่วประเทศทั้งในระบบโรงเรียนและนอกระบบโรงเรียน ได้เห็นถึงความสำคัญของตนเองที่เกี่ยวข้องกับสิทธิ หน้าที่ ความรับผิดชอบ และระเบียบวินัยที่มีต่อตนเองและต่อสังคม มีความยึดมั่นในสถาบันชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ตลอดจนการปกครองในระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข โดยกำหนดให้มีการจัดงานวันเด็กแห่งชาติขึ้นทุกปี และจัดขึ้นเป็นครั้งแรกเมื่อในวันจันทร์แรกของเดือนตุลาคม พ.ศ. 2506 จนมาถึงปี พ.ศ. 2507 ไม่สามารถจัดงานวันเด็กได้ทัน จึงได้เลื่อนออกไปและจัดให้มีอีกครั้งในปี พ.ศ. 2508 ซึ่งได้มีการเปลี่ยนวันเป็นวันเสาร์ที่สองของเดือนมกราคม เนื่องจากเห็นว่าเป็นช่วงที่หมดฤดูฝนและเป็นวันหยุดราชการมาจนถึงทุกวันนี้
ในวันเด็กแห่งชาติของทุกๆ ปีก็จะกอบด้วยการให้คำขวัญวันเด็กแห่งชาติเป็นประจำทุกปีโดยนายกรัฐมนตรีไทย ซึ่งคำขวัญวันเด็กมีขึ้นครั้งแรกเมื่อปี พ.ศ. 2499 ในสมัยที่ จอมพล ป. พิบูลสงคราม ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ให้คำขวัญวันเด็กประจำปีนั้นว่า “จงบำเพ็ญตนอำนวยเป็นประโยชน์ต่อผู้อื่นและส่วนรวม” ทำสละให้นับแต่นั้นเป็นต้นมาจนถึงปี พ.ศ. 2502 จอมพลสฤษณ์ ธนะรัชต์ ซึ่งดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในขณะนั้นก็ได้ให้คุณค่าความสำคัญของเด็กเป็นอย่างมาก จึงได้มอบคำขวัญให้เป็นข้อคิดคติเตือนใจสำหรับเด็กปีละ 1 คำขวัญ http://event.sanook.com/day/children/ ก่อนที่จะถึงวันเด็กแห่งชาติ เป็นเหตุให้นายกรัฐมนตรีในสมัยต่อมานับถือเป็นธรรมเนียมสืบเนื่องมาจนถึงปัจจุบัน
คำขวัญวันเด็ก
ประจำปี 2560 โดย พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา
… รอคำขวัญ …
ประจำปี 2559 โดย พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา
เด็กดี หมั่นเพียร เรียนรู้ สู่อนาคต
ประจำปี 2558 โดย พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา
ความรู้ คู่คุณธรรม นำสู่อนาคต
ประจำปี 2557 โดย นางสาว ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร
กตัญญู รู้หน้าที่ เป็นเด็กดี มีวินัย สร้างไทย ให้มั่นคง
>> ลองอ่าน: คำขวัญวันเด็กย้อนหลังได้ที่นี่
กิจกรรมวันเด็ก
กิจกรรมวันเด็กที่ถูกจัดขึ้นในวันเด็กแห่งชาตินั้นจะมีความแตกต่างกันไปตามสถานที่ และรูปแบบของแต่ละชุมชน รวมถึงสถานที่สำคัญต่างๆ อาทิ ในวันเด็กแห่งชาติ ทำเนียบรัฐบาลจะเปิดให้เด็กๆ สามารถเข้าไปเยี่ยมชมห้องทำงานของนายกรัฐมนตรี ณ ตึกไทยคู่ฟ้า รวมถึงมีโอกาสได้นั่งบนเก้าอี้ทำงานจริงของนายกรัฐมนตรีอีกด้วย หรืออย่างฐานทัพอากาศก็จะมีการจัดแสดงเครื่องบินที่ใช้ในการปฏิบัติการจริง แต่กิจกรรมวันเด็กที่เราจะเห็นได้อยู่ทั่วไปเลย คือ การแจกของรางวัล ขนม ไอศกรีมให้กับเด็กๆ ถือว่าเป็นกิจกรรมวันเด็กที่ทำให้เราอยากจะย้อนกลับไปเป็นเด็กอีกครั้งจริงๆ
